Discovery Human Nature Forum

Natura ludzka => Jednostka i Społeczność => Historia => Wątek zaczęty przez: wiesiek w Marzec 26, 2013, 08:47:12 pm

Tytuł: Konflikt Dwóch Róż.
Wiadomość wysłana przez: wiesiek w Marzec 26, 2013, 08:47:12 pm
Po klęsce w wojnie stuletniej i utracie rozległych obszarów Francji Anglia pogrążyła się na 30 lat w wojnie domowej. Prowadzili ją wielcy feudałowie i ich zwolennicy popierający dwie skłócone ze sobą gałęzie Plantagenetów: Yorków i Lancastrów. Od herbów przywódców zwalczających się stronnictw walki te nazwano wojną Białej (York) i Czerwonej (Lancaster) Róży.

W 1422 roku zmarli dwaj europejscy władcy, główni antagoniści w wojnie stuletniej: Henryk V - król Anglii oraz Karol VI - monarcha francuski. Wojna stuletnia przybrała wówczas niekorzystny dla Anglii obrót. Henryk VI Lancaster, syn zmarłego króla Anglii nie mógł z racji swojej niepełnoletności samodzielnie rządzić. Regentem zastępującym go na tronie został więc ks. Bedford. Całą północną Francją (po rzekę Loarę) władali Anglicy. Miało się to jednak niebawem zmienić. Oto bowiem na tronie francuskim zasiadł energiczny Karol VII. W walkę z angielskimi okupantami zaczął się angażować lud Francji. Niepomni tego Anglicy przystąpili do ofensywy i w roku 1428 oblegli Orlean.
Zdobycie tego miasta było kluczowe dla opanowania Francji południowej. Jedyną szansą Karola VII było przeciągnięcie na swoją stronę księcia burgundzkiego wspierającego dotąd Anglików. Nieoczekiwanie z pomocą królowi Francji przyszła młoda wieśniaczka Joanna d'Arc. Zdołała ona namówić Karola do zorganizowania zbrojnej odsieczy Orleanu, którą sama poprowadziła. Ryzykowne to przedsięwzięcie udało się znakomicie. Wojska angielskie odstąpiły od murów Orleanu i zaczęły się cofać. Atakowane przez uzbrojone masy ludowe opuszczały kolejne francuskie miasta. Nie pomogło nawet uwięzienie i stracenie Joanny d'Arc. Karol VII miał za sobą już cały francuski naród, który zjednoczył się w walce z najeźdźcą. Wyczerpane angielskie wojska musiały opuścić kontynent zatrzymując tylko port w Calais.

W tym czasie w Anglii źle się działo. U króla Henryka VI stwierdzono chorobę umysłową, którą odziedziczył prawdopodobnie po swoim dziadku. Narastał kryzys wewnętrzny. Niezadowolenie społeczne z rządów Henryka VI sprawiło, że do przejęcia władzy w państwie szykował się dom Yorków. Wielu feudałów wiązało z tą wpływową i bogatą rodziną duże nadzieje. Niespodziewanie królowa Małgorzata Andegaweńska urodziła syna. Oczywistym był fakt, że nie jest to dziecko Henryka (głośnie były plotki o romansie królowej). Wtedy Yorkowie wszczęli przeciw królewskiej parze bunt. Do pierwszej bitwy z prywatną armią Lancastrów doszło w 1455 roku.
Po stronie Yorków stanęła część feudałów z rozwiniętej pod względem ekonomicznym południowej Anglii. Zbuntowany ród wsparła też większość tzw. nowej szlachty i mieszczaństwa chcących wprowadzenia silnej władzy monarszej. Lancastrzy mogli liczyć na poparcie feudałów z północy kraju. Byli oni przyzwyczajeni do politycznej samodzielności i dysponowali znacznymi siłami zbrojnymi.
Wojna Dwóch Róż była typowym konfliktem feudalnym. Dwa znaczące rody walczyły o zwierzchnictwo nad silnym i liczącym się w Europie krajem. Dla wielu feudałów była ona pretekstem do rozboju i umocnienia swojej politycznej niezależności. Poza tym po zakończeniu wojny stuletniej w 1453 roku do Anglii wrócili żołnierze zaciężni oraz zdemoralizowane oddziały wojskowe feudalnych panów żądne łupów i krwi. Stała się więc wojna Dwóch Róż areną bezprawia, samowoli, grabieży i mordów na niespotykaną dotąd w Anglii skalę. Chociaż spowodowała cierpienie całego społeczeństwa w szczególny sposób dotknęła angielską arystokrację, przyczyniając się do przetrzebienia jej szeregów. Skutkiem tego był awans społeczny średniozamożnego ziemiaństwa, tzw. gentry, które stało się późnej jednym z filarów absolutystycznych rządów dynastii Tudorów.             
Konflikt toczył się ze zmiennym szczęściem. Szala zwycięstwa przechylała się raz na jedną, raz na drugą stronę. Po licznych starciach do Londynu wkroczył Edward z rodu Yorków i ogłosił się królem (zasiadł na tronie jako Edward IV). Nie przerwało to jednak walk.

Edward IV ugruntowywał swoją pozycję konfiskując ziemię swych politycznych przeciwników. Czerpał z tego tytułu niemałe dochody. Przysługiwało mu również dożywotnie prawo ściągania opłat celnych przyznane przez angielski parlament. Chętnie wspierało go też finansowo mieszczaństwo. W zamian król popierał rozwój miast i handlu.

Zapoczątkowany na przełomie XII i XIII wieku proces podziału domeny królewskiej w Anglii pomiędzy baronów doprowadził do tego, że w połowie XV wieku prawie połowa gruntów w tym kraju znajdowała się w rękach szlachty. Dopiero pod koniec XV stulecia areał ziemi królewskiej powiększył się. Jednak to nie Korona tylko Kościół był w Anglii najpotężniejszym posiadaczem ziemskim.

Autorem zwycięstwa Yorków był ambitny ich doradca Richard Neville hrabia Warwick zwany "twórcą królów". Warwick uznał w pewnym momencie, że Yorkowie nie odwdzięczyli mu się tak, jak należy za usługi, więc przeszedł na stronę Lancastrów, co spowodowało obalenie Edwarda IV i powrót na tron Henryka VI po bitwie pod Wakefield. W roku 1461 Henryk został ponownie pokonany. Tron przywrócono Edwardowi IV, zwycięzcy w bitwie pod Towton (29 marca 1461 r.) Bitwa ta - jedna z najkrwawszych w historii Anglii kosztowała życie 20-30 tysięcy ludzi. Umocniła ona władzę rodu Yorków.
Represje na członkach rodziny Lancaster były okrutne. Osadzony w więzieniu Henryk VI oraz syn królowej Małgorzaty zostali z rozkazu Edwarda brutalnie zamordowani. Ich oprawca panował jeszcze 12 lat. Zanim zmarł zdołał rozprawić się z nielojalnym hrabią Warwick oraz zapewnić tron swojemu synowi Edwardowi V.
Nowy król był małoletni. Rządy w jego imieniu sprawował stryj chłopca Ryszard York. Wiedział on, że gdy młodzieniec osiągnie właściwy wiek będzie musiał się pożegnać z piastowanym stanowiskiem i zdać mu władzę. Nie miał zamiaru się jej zrzekać. Gdy nadarzyła się okazja zamknął Edwarda V i jego młodszego brata w zamku Tower. Najpierw kazał obu poddać torturom, później udusić. Następnie koronował się przybierając imię Ryszarda III.
Rządy okrutnika jakim był Ryszard wywołały zamieszki. Baronowie zaproponowali tron spokrewnionemu z Lancastrami Henrykowi Tudorowi. Pobił on Ryszarda III w bitwie pod Bosworth (22 sierpnia 1485 r.). Batalia ta rozstrzygnęła o losach średniowiecznej Anglii. Ryszard poległ w niej bowiem zaś Henryk Tudor został królem. Żeniąc się z córką Edwarda IV Yorka połączył niejako w swej osobie dwa zwaśnione rody kładąc w ten sposób kres wojnie domowej. Jako Henryk VII zapoczątkował świetne panowanie dynastii Tudorów.             

Napisano w oparciu o monografię Henryka Zinsa "Historia Anglii". 

Biała Róża Yorków.
(http://s18.postimg.org/x9bzwmo4l/276px_Yorkshire_rose_svg.jpg) (http://postimg.org/image/x9bzwmo4l/)

Czerwona Róża Lancastrów.
(http://s16.postimg.org/lmeyzrb75/276px_Lancashire_rose_svg.jpg) (http://postimg.org/image/lmeyzrb75/)

Artykuł o bitwie pod Towton znaleziony w sieci.
http://www.historia-news.pl/wieci-z-europy/607-najbardziej-krwawa-bitwa-znaleziono-groby.html (http://www.historia-news.pl/wieci-z-europy/607-najbardziej-krwawa-bitwa-znaleziono-groby.html)