Czterdzieści kilometrów na południowy zachód od Wrocławia, koło miasteczka Sobótka wznosi się na wysokość 500 metrów nad poziom morza masyw Ślęży. Od zarania dziejów intrygował on ludzi, a mity i legendy, które narosły przez wieki, do dziś przyciągają tysiące turystów.Samotna góra.Jest to zaiście miejsce zagadkowe. Wokół Ślęży rozciągają się bowiem bezkresne równiny, których znaczną część zajmują uprawne pola. Ślęża jest zatem samotną górą. Niczym pojedyńcza wyspa na ogromnym oceanie jest pewnego rodzaju ewenementem. Wyjątkowość góry jest znamienna. Także jej historia jest pełna do teraz niewyjaśnionych tajemnic.
Mieszkali tu ludzie.Najstarsze ślady bytności człowieka w okolicy Ślęży pochodzą z neolitu. Archeolodzy znaleźli tu gliniane naczynia i kamienne narzędzia. Dokopali się także dowodów na to, że w okresie rozkwitu kultury łużyckiej (VIII-VI w. p.n.e.) na Ślęży mieszkali ludzie. Od początku VII w. p.n.e. do wczesnego średniowiecza na górze znajdował się ośrodek religijno-kultowy. Zachowały się liczne kamienne kręgi i wielkie rzeźby, m.in. niedźwiedzia i tzw. panny z rybą, przypisywane wpływom kultury celtyckiej (IV w. p.n.e.). Jeszcze na początku XI w. Ślęża była znaczącym centrum wierzeń plemienia Ślężan. Wraz z nastaniem na ziemiach polskich chrześcijaństwa obyczajowość i życie religijne mieszkańców regionu uległo daleko idącym zmianom. Ich rezultatem było zbudowanie na Ślęży w połowie XII wieku klasztoru Kanoników Regularnych św. Augustyna (w 1153 r. przeniesionego do Wrocławia).
http://s2.postimg.org/3q7wo3co5/1696741.jpg
Nazwę szczytu etymolodzy wywodzą od słowiańskiego słowa "ślęga" (czyli mokra pogoda, błoto), także od germańskiej nazwy plemienia Silingów. Od góry i przepływającej w pobliżu rzeki tak samo się nazywającej powstało określenie plemienia Ślężan, później samego Śląska.
http://s24.postimg.org/7mynax881/Sleza_od_strony_zachodniej.jpg
Czy żyli tutaj celtyccy Bojowie? Wydaje się, że tak. Na szczycie góry odnaleziono bowiem fragmenty masywnych wałów, o szerokości ok. 12 m, układanych z odłamków kamieni. Odkryte zaś tajemnicze posągi posiadały charakterystyczy symbol ukośnego krzyża (według hipotez badaczy krzyż
garbo prawdopodobnie związany był z pogańskim kultem solarnym).
Zaklęte w kamieniu.http://s12.postimg.org/zdjtacs2x/P6300057.jpg
Niedźwiedzice - celtyckie wyobrażenia bogini - matki.
http://s21.postimg.org/sugob2if7/P6300099.jpg
Panna z rybą. "Rzeźba przyodziana jest w długą szatę, zaś oburącz trzyma rybę (ze znakiem solarnego krzyża) Ma utrącone głowę i nogi. Została ona znaleziona pod szczytem Ślęży w 1733 r. , była przysypana kamieniami. Z biegiem czasu przylgnęła do niej legenda: w pradawnych czasach pewna dziewczyna mieszkająca pod Ślężą polubiła misia, który mieszkał pod szczytem góry, zaczęła przynosić mu ufnie ryby, ale miś rósł szybko, aż pewnego razu dla zabawy zaczęła się droczyć z nim, a wówczas miś odgryzł jej głowę. By upamiętnić tę tragedię ludzie wykuli postać Panny z Rybą oraz Niedźwiedzia. Rzeźba ta jest wymieniana już w 1209 roku, jako kamień Piotra, zaś legenda z tych czasów mówi, że jest to postać św. Piotra z Rybą, z odtrąconą głową".http://s24.postimg.org/6o8olbboh/P6300111.jpg
Mnich. Ustawiony jest przy drodze z Sobótki do Przełęczy pod Wieżycą. Wyglądem przypomina duży kręgiel. Został odnaleziony w polu pomiędzy wsiami Garncarsko i Wielkim Maniowem.
"Dawna legenda mówi, że jest to mnich zaklęty w kamień za karę, iż nie sprawował się zgodnie ze swoimi ślubami i musi pokutować wierząc że dotrze kiedyś na szczyt Ślęży. A wtedy, gdy tam dotrze ma nastać koniec świata".http://s7.postimg.org/sbb9sxcef/5_marca_2011_Sob_tka_i_Prze_cz_pod_Wie_yc_093.jpg
Grzyb - obecnie znajduje się pod Kościołem Św Anny w Sobótce. Przyjmuje się, że jest to dolna część postaci ludzkiej.
Prawdopodobnie w okresie rozkwitu pogańskich kultur w rejonie Ślęży rzeźb było więcej i stały na szczycie oraz zboczach góry. http://s23.postimg.org/fwdts11hz/stonehenge_w_polsce_sleza_5.jpg
Panorama śląskiego Olimpu.